6-7 насны хүүхдийн бие бялдрын хөгжлийн стандарт

1. Бие даан зөв, цэвэр нямбай хооллож хэвшүүлэх
2. Хоолны хэрэгсэл /аяга, таваг, халбага, сэрээ, гэх мэт/-ийг зөв хэрэглэж хэвшүүлэх
3. Шүд, гараа тогтмол угааж хэвшүүлэх
4. Хувцсаа түргэн шалмаг, зөв, цэвэр нямбай өмсөж, тайлж хэвшүүлэх
5. Хувцсаа эвхэх ба өлгөж тавьж хэвшүүлэх
6. Бие даан ороо засаж, хурааж хэвшүүлэх
7. Алхах, гүйх, үсрэх-харайх, эд юмыг шидэх-өнхрүүлэх, өөрөө мөлхөх-авирах, хөдөлгөөнийг хурдан зөв хийж гүйцэтгэдэг болох
8. Сагсан бөмбөг, хөл бөмбөг зэрэг багаар тоглодог спорт тоглоомд сургах
9. Өгсөн командыг хурдан шуурхай зөв гүйцэтгэдэг болгох
10. Өөрсдөө зохион байгуулан баг бүрдүүлэн уралдах ба хөдөлгөөнт тоглоомыг бие даан тоглож сургах
11. Ялсан, ялагдсан талуудыг зөв тогтоон, тоглоомыг шүүн тоглож сургах

 

2-3 насны хүүхдийн бие бялдрын хөгжил

1. Ам, хамрын алчуурыг зөв хэрэглэх
2. Гараа савандаж угаах
3. Ширээнд сууж бусдад саад бололгүйгээр хооллох
4. Халбага сэрээг зөв барьж хооллож сурах
5. Хувцсаа өмсөж тайлах, эвхэж тавьж хэвшүүлэх
6. Нар, ус, агаараар чийрэгжүүлэх хөл гарын хөдөлгөөнөө зохицуулан алхаж, гүйж сурах
7. Бусад хүүхдийн хөдөлгөөнтэй өөрийн хөдөлгөөнийг зохицуулдаг болох
8. Хөл, гарыг ээлжлэн зөөж тавьж, мөлхөх
9. Байрандаа үсрэх
10. Зураасан дээгүүр давж үсрэх
11. Тодорхой зайтай 2 шугамын хооронд тэнцвэрээ хадгалан явж: бөмбөгийг шалан дээгүүр өнхрүүлж сурах.

 

6-7 насны хүүхдийн сэтгэл хөдлөл, нийгэмшил

1. Бусдын санаа бодлыг хүлээн авч, өөрийн санаа бодлоо илэрхийлэхэд сургах.
2. Орчны сайхан муухай, сайн мууг ялгаж үнэлгээ дүгнэлт өгөх
3. Хамт олны хүсэл, сонирхол, шаардлагад нийцүүлэн дүрэм журмыг сахих
4. Бусдын хийж бүтээсэн зүйлийг хайрлаж, хамгаалдаг байх.

 

5-6 насны хүүхдийн бие бялдрын хөгжлийн стандарт

1. Гар нүүрээ бие даан хурдан зөв угааж хэвшүүлэх
2. Шүдээ угаах, үсээ самнаж хэвшүүлэх
3. Хумсны завсрыг цэвэрлэж сурах
4. Зөв боловсон, цэвэр нямбай хооллож хэвшүүлэх
5. Хувцсаа хурдан зөв, цэвэр нямбай өмсөж хэвшүүлэх
6. Ороо өөрөө засаж, хурааж хэвшүүлэх
7. Унтлагын хувцсыг хэрэглэж хэвшүүлэх
8. Ямар ч хөдөлгөөнийг хурдан зөв хийж, гүйцэтгэж сургах
9. Харайлтын хэлбэрийг хүндрүүлэн, байрнаас харайх, өндөрт харайх гэх мэтээр олон хэлбэртэй танилцуулан эзэмшүүлэх
10. Спорт тоглоомын хэрэглэлтэй танилцуулах
11. Чаргаар бие даан гулгах, дугуй унаж сургах
12. Шидэлтийг олон хэлбэрээр хийж сургах, шидсэн зүйлийг барьж сургах
13. Уралдаан тэмцээн, спорт тоглоомд оролцуулан, ялж, ялагдах сэтгэлгээнд сургах
14. Өгсөн командыг баримтлах
15. Зохион байгуулалтай байж сургах
16. Хөдөлгөөнт тоглоомыг бие даан тоглож сургах

 

4-5 насны хүүхдийн оюун ухааны хөгжил

1. Бүх авиаг зөв тод дууддаг болох
2. Эд юмсын ерөнхий ба оноосон нэрийг яриандаа хэрэглэж сурах
3. Эд юмсын эерэг ба эсрэг утгатай үгийг мэдэж, хэрэглэж сурах
4. Тодорхой сэдвээр өөрөө зохиомжлон ярьж сурах
5. Өөр хоорондоо асуулт тавьж асуултанд нь зөв хариулах, харилцан яриа зохиож ярьж сурах
6. Зохиолын баатар, дүрийг дуурайн жүжиглэдэг болох
7. Аливаа эд юмсыг аль болох хязгаарлалгүй тоолуулах /30/, тоолох чадварыг хөгжүүлэх
8. Хоёр бүлэг зүйлийг нэмэгдүүлэх ба хорогдуулах замаар тэнцүү болгох чадварыг болгох
9. Улбар шар, саарал гэх мэт 2оос 3 завсрын, уусгасан өнгөтэй танилцуулах
10. Эзэлхүүнт дүрстэй танилцуулах /шоо дөрвөлжин, цилиндр гэх мэт/
11. Өөрийн байгаа байрлалаас эд юмсын байрлалыг тодорхойлох
12. Эд юмсыг байрлалаар нь ялгаж, ангилж /дээр, доор, өмнө, хойно гэх мэт/ сурах
13. Өчигдөр, маргааш гэсэн ойлголттой танилцуулж, хэл яриандаа зөв хэрэглэж сурах.

 

3-4 насны хүүхдийн оюун ухааны хөгжил

1. Юмсын хэсгүүдийг ялгаж нэрлүүлэх / цамцны зах, ханцуй гэх мэт /
2. Юмсыг хэмжээ, хэлбэр, өнгө, эд материал, зориулалтаар нь ялгадаг болох
3. Хүнд хандан асуулт тавьж, асуултыг зөв зохиож сурах
4. Мэддэг үлгэр, өгүүллэгийг өөрийн үгээр зохиомжлон, ургуулан бодож, ярьдаг болох:
5. Эд юмсыг 1-ээс 10-ын дотор тоолж сурах:
6. Эд юмсыг нэмэгдүүлэх ба хорогдуулж тэнцүү болгодог ойлголттой болох
7. Эд юмсыг ангилан харьцуулж сурах / урт-богино, бүдүүн- нарийн гэх мэт/
8. Улаан, хөх, шар ногоон өнгийг нэрлүүлэн, хэл яриандаа хэрэглэдэг болох
9. Тэгш өнцөгт дүрстэй танилцуулан, гурвалжин, дөрвөлжин, дугуй, тэгш өнцөгт дүрсүүдээр шинэ дүрс бүтээх, эвлүүлж сурах
10. Хос /гар, хөл, нүд, гутал, бээлийг г.м / гэсэн ойлголттой болох:
11. Өнөөдөр гэсэн ойлголт өгч хэл ярианд нь хэрэглүүлэх
12. Хэдийд гэсэн асуултанд зөв хариулж сургах.

 

4-5 насны хүүхдийн сэтгэл хөдлөл, нийгэмшил

1. Муу зуршлаас зайлсхийх
2. Өөрийн болон бусдын сэтгэл хөдлөлийг мэдэрч сургах
3. Өөрийн болон бусдын зөв, бурууг ялгах
4. Аливаа зүйлийг бие даан хийх эрмэлзэлтэй болгох
5. Хүрээлэн буй орчны тааламжтай ба тааламжгүйг ялган илэрхийлж сургах.

 

6-7 насны хүүхдийн оюун ухааны хөгжил

1. Энгийн, нийлмэл өгүүлбэр хэрэглэн санаа бодлоо илэрхийлж сурах
2. Үгийн утгыг өөрийн үгээр тайлбарлаж сурах
3. Богино хэмжээний үлгэр, өгүүллэг, шүлгийг цээжилж уран тод уншиж сурах
4. Оньсого, таавар, зүйр үг зэргийг өөрөө зохиож сурах
5. Бонгино хэмжээний зохиолыг жүжиглэн тоглож сурах
6. Тооны бүтэцтэй танилцуулах
7. Нэгж хэмжээсийг ашиглан хэмжиж болох ойлголттой болох / төө, сөөм, алд, тохой гэх мэт /
8. Цифрийн бичилгттэй танилцуулан бичилтийн анхны зурлагыг бичүүлж сургах
9. Эд юмсыг ямар нэгэн шинжээр нь ангилан ялгаж, бөөрөнхий дүрстэй танилцуулах
10. Олон өнцөгт бүтээж, дүрсүүдээр эвлүүлж бүтээл хийлгэж сургах
11. Долоо хоногийн гариг, өдөртэй танилцуулах, нэрлүүлж сургах.

 

3-4 насны хүүхдийн сэтгэл хөдлөл, нийгэмшил

Томчууд болон найз нөхдөөсөө туслалцаа хүсч эелдэг боловсон харилцах

Бие биендээ тусалж сурах

Тодорхой дэглэм журмыг сахих

Хүмүүсийн яриаг таслахгүй сонсдог байх

 

4-5 насны хүүхдийн бие бялдрын хөгжлийн стандарт

Шүдээ бие даан зөв угааж сургах

Аяга, халбага, сэрээг зөв барих ба хэрэглэх

Цэвэр нямбай хооллох

Хувцсаа хурдан, зөв, бие даан өмсөж, тайлж хэвших, гутлаа бие даан, үдэх, тайлж сургах

Унтлагын хувцас хэрэглэх

Гаднаас орохдоо шороо тоосоо гөвж хэвшүүлэх

Ямар ч хөдөлгөөнийг багшийн болон бусдын өгсөн дохионы дагуу хийж гүйцэтгэж сургах

Хэсэг бүлэг, хамт олноороо хөдөлгөөнөө зэрэг хийж сургах

Хөл гарын хөдөлгөөнийг ээлжлэн тавьж, ханын шатанд авирч сургах

Алхалт, гүйлт, үсрэлт, шидэлтийн олон хэлбэртэй танилцуулан тус бүрд 2-оос 3 янзын хэлбэрийг эзэмшүүлнэ. Жишээ нь: өлмий дээрээ түлхэлт авч хөнгөн гүйх, хоёр хөл дээрээ хүчтэй түлхэлт авч үсэрч, зөв газардах, юман доогуур шургаж мөлхөх, дээгүүр давж мөлхөх г.м байж болно.

Энгийн дүрэмтэй хөдөлгөөнт тоглоомын дүрд тоглож сургах.

 

2-3 насны хүүхдийн сэтгэл хөдлөл, нийгэмшил

Бусдаас өөрийгөө онцолж чаддаг /юугаараа ижил, өөр болохыг/

Эд юмсыг осол аюулгүйн талаас нь мэддэг

Эд юмсыг хайрлах, гамнадаг

Өөртөө тааламжтай ба тааламжгүй байдлыг ялгах

Аливаа зүйлийн бохир, цэвэр цэмцгэрийг ялгах

 

Хүүхэд маань үгэнд ордоггүй, яах вэ?

A: Манай хүү 5 настай, битгий хашгираарай, дүү нь унтаг гэж хэлээд эргэх хооронд л хашгираад, дүүгээ сэрээчих юм. Яах вэ?

Х: Таныг битгий хашгираарай гэж хэлэхэд хүүд тань "хашгирах" гэдэг сэрэл ирнэ, тиймээс л хашгирч байгаа юм, тиймээс тэр өдөөлтийг үүсгэхгүйн тулд та, -миний хүү намуухан тоглоорой, дүү нь унтаг гээд хэлэхэд л хангалттай. Харин одоо хүүд чинь "намуухан тоглох" гэдэг ойлголт л биелэлээ олно.